આજના યુગમાં દરેક શ્રમિક માટે સરકાર તરફથી મળતી ઓળખ અને સહાય માટેનું એક મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ છે E-Shram Card. ભારત સરકાર દ્વારા શરૂ કરાયેલી આ યોજના અનૌપચારિક ક્ષેત્રના મજૂરો માટે છે, જેમને વિવિધ યોજનાના ફાયદા સીધા મળતા રહે છે.
આ લેખમાં આપણે નીચે મુજબ ની વિગતો સમજશું:
-
ઈ-શ્રમ કાર્ડ શું છે?
-
કોણ મેળવી શકે છે E-Shram Card?
-
ફાયદા શું છે?
-
ઓનલાઈન કેવી રીતે બનાવી શકાય?
-
ઈ-શ્રમ કાર્ડ બનાવ માટે જરૂરી દસ્તાવેજો શું છે?
-
નોંધણી પછી શું કરવું?
E-Shram Card શું છે?
E-Shram Card એટલે કે ઈ-શ્રમ કાર્ડ એક આધાર આધારિત યુનિક ઓળખકાર્ડ છે જે શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલય (Ministry of Labour & Employment) દ્વારા અનૌપચારિક ક્ષેત્રના કામદારો માટે શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
એનો મુખ્ય હેતુ છે – દેશભરના મજૂરોનો ડેટા એકઠો કરવો જેથી સરકાર તેમને વિવિધ યોજનાઓનો લાભ સીધો આપી શકે.
કોણ મેળવી શકે છે E-Shram Card?
આ કાર્ડ માટે અરજી કરવા માટે નીચે મુજબ લાયકાત હોવી જરૂરી છે:
| લાયકાત | વિગતો |
|---|---|
| ઉંમર | 16 થી 59 વર્ષ વચ્ચે |
| નોકરી | અનૌપચારિક ક્ષેત્રમાં કામ કરતા શ્રમિક (મજૂર) |
| નોકરી પ્રકાર | મજૂર, ભંગી, ઘરકામદારો, કૃષિ મજૂર, ખાણ કામદારો, કેબ/ઓટો ડ્રાઈવર વગેરે |
| રાજ્ય | કોઈ પણ રાજ્યનો નાગરિક |
| PANકાર્ડ | ફરજિયાત નથી (માટે હોય તો ચાલે) |
જરૂરી દસ્તાવેજો | Required Documents
તમે E-Shram Card માટે ઓનલાઈન અરજી કરતા પહેલા નીચેના દસ્તાવેજો તૈયાર રાખો:
-
આધાર કાર્ડ (મોબાઈલ નંબર સાથે લિંક થયેલું)
-
બેંક ખાતા માહિતી (account no., IFSC code)
-
મોબાઇલ નંબર (OTP માટે જરૂરી)
-
પ્રવૃત્તિ વિશે માહિતી (તમે શું કામ કરો છો)
-
ભૌતિક સરનામું
E-Shram Card ના ફાયદા
E-Shram કાર્ડ બનાવવા સાથે જ તમને સરકાર તરફથી વિવિધ ફાયદા મળે છે:
✅ સરકારી યોજનાઓના સીધા લાભ (જેમ કે પીએમ શ્રમયોગી માનધન યોજના)
✅ ભવિષ્યમાં પેન્શન યોજના, મેડિકલ સહાય, મકાન યોજના જેવી સહાયો
✅ મફત સ્કીલ ડેવલપમેન્ટ ટ્રેનિંગ
✅ નોકરી અને રોજગાર માટે તાલીમ
✅ આવક આધારિત સહાય યોજનાઓમાં પ્રાધાન્ય
E-Shram Card Online કેવી રીતે બનાવી શકાય?
ચાલો હવે સમજીએ કે ઘરે બેઠા મોબાઇલ કે કમ્પ્યુટરમાંથી ઈ-શ્રમ કાર્ડ Online કેવી રીતે બનાવી શકાય.
➤ પગલું 1: ઓફિશિયલ વેબસાઈટ ખોલો
જાઓ 👉 https://eshram.gov.in
➤ પગલું 2: “Register on E-Shram” પર ક્લિક કરો
આ વિકલ્પ હોમપેજ પર દેખાશે.
➤ પગલું 3: મોબાઇલ નંબર દાખલ કરો
આધાર કાર્ડ સાથે લિંક થયેલો મોબાઇલ નંબર દાખલ કરો
→ Captcha ભરો
→ EPFO/ESICની માહિતી પસંદ કરો (હોઈ તો)
➤ પગલું 4: OTPથી વેરિફાય કરો
તમારા મોબાઇલ પર આવેલ OTP દાખલ કરો
➤ પગલું 5: આધાર વેરિફિકેશન
→ તમારું આધાર કાર્ડ નંબર દાખલ કરો
→ વધુ એક OTP આવશે – તેને દાખલ કરો
➤ પગલું 6: વ્યક્તિગત માહિતી ભરો
→ તમારું નામ, જન્મ તારીખ, લિંગ, સરનામું વગેરે ભરો
➤ પગલું 7: નોકરી સંબંધિત વિગતો
→ તમે કઈ પ્રકારનું કામ કરો છો (એગ્રીકલ્ચર, ડોમેસ્ટિક વર્કર, કન્સ્ટ્રક્શન, ડ્રાઈવર વગેરે)
➤ પગલું 8: બેંક વિગતો ભરો
→ એકાઉન્ટ નંબર, IFSC કોડ, બેંકનું નામ
➤ પગલું 9: ફોર્મ સબમિટ કરો
→ બધું ભર્યા પછી Submit કરો
→ તમારું E-Shram Card જનરેટ થશે
E-Shram Card ડાઉનલોડ કેવી રીતે કરવું?
-
વેબસાઈટ ખોલો: https://eshram.gov.in
-
“Update Profile/Download UAN Card” પર ક્લિક કરો.
-
મોબાઇલ નંબર નાખો અને OTPથી લોગિન કરો.
-
તમારું કાર્ડ દેખાશે → PDF ડાઉનલોડ કરો.
નોંધપાત્ર બાબતો
-
એક વ્યક્તિ માત્ર એક E-Shram Card બનાવી શકે.
-
મોબાઇલ નંબર આધાર સાથે લિંક હોવો જરૂરી છે.
-
બેંક માહિતી સાચી હોય તો ભવિષ્યમાં લાભ સીધા મળી રહેશે.
-
તમારું કાર્ડ દર વર્ષે અપડેટ કરાવવું સારું રહેશે.
વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQs)
Q1: ઈ-શ્રમ કાર્ડ કોના માટે છે?
→ અનૌપચારિક ક્ષેત્રમાં કામ કરતા મજૂરો માટે છે જેમણે હજુ EPFO અથવા ESIC હેઠળ નોંધણી નથી કરાવેલી.
Q2: શું ઈ-શ્રમ કાર્ડ માટે કોઈ ફી લાગે છે?
→ નહીં, આ એકદમ મફત છે. તમે ઓનલાઈન ઘરે બેઠા બનાવી શકો છો.
Q3: ઈ-શ્રમ કાર્ડ ક્યાં ઉપયોગી છે?
→ સરકાર તરફથી મળતી મફત સહાય, બીમા યોજના, સ્કિલ ડેવલપમેન્ટ વગેરે માટે આવશ્યક છે.
Q4: શું PAN કાર્ડ ફરજિયાત છે?
→ નહીં, PAN ફરજિયાત નથી.
Q5: શું અંગત વ્યક્તિ ઘરે બેઠા રજિસ્ટ્રેશન કરી શકે?
→ હા, તમારું મોબાઇલ અને આધાર લિંક હોય તો તમે ઘરે બેઠા મોબાઇલથી બનાવી શકો છો.
છેલ્લું કહીએ તો…
ઈ-શ્રમ કાર્ડ દરેક મજૂર માટે જરૂરી દસ્તાવેજ બની ચૂક્યું છે. કેન્દ્ર સરકાર આ કાર્ડના આધારે શ્રમિકોની સ્થિતિ સુધારવા માટે નવી યોજનાઓ લાવી રહી છે. તેથી જો તમે અનૌપચારિક ક્ષેત્રમાં કામ કરો છો અને તમારું પોતાનું કોઈ કાર્ડ નથી, તો આજે જ E-Shram Card ઓનલાઈન બનાવો.
તમારા ભવિષ્ય માટે સુરક્ષા આજથી શરૂ થાય છે!
👉 વધુ સરકારી યોજના અને ઓનલાઇન પ્રોસેસ માટે મુલાકાત લો: GujaratiEduHub
👉 આ લેખ શેર કરો, કોમેન્ટ કરો અને અન્ય શ્રમિક મિત્રો સુધી પહોંચાડો!